gözlegçiler, spektroskopiýa we şekillendiriş üçin elektromagnit spektrinde 0,3-30TH aralygyndaky terahertz boşlugyny ulanmak üçin ulanylyp bilinjek integral fotoniki zynjyr bilen gaty inçe çip döretdiler.
Bu boşluk häzirki wagtda elektroniki we telekommunikasiýa enjamlary üçin gaty çalt, ýöne optika we şekillendiriş programmalary üçin gaty haýal ýygylyklary suratlandyrýan tehnologiki öli zonanyň bir zady.
Şeýle-de bolsa, alymlaryň täze çipi indi ýygylygy, tolkun uzynlygy, amplitudasy we fazasy bilen terahert tolkunlaryny öndürmäge mümkinçilik berýär. Şeýle takyk gözegçilik terahert radiasiýasyny elektron we optiki ugurlarda geljekki nesiller üçin ulanyp biler.
EPFL, ETH Sýurih bilen Garward uniwersitetiniň arasynda geçirilen iş neşir edildiTebigat aragatnaşyklary.
EPFL in Engineeringenerçilik mekdebiniň gibrid fotonika laboratoriýasynda (HYLAB) gözleg işlerine ýolbaşçylyk eden Kristina Benea-Çelmus, terahert tolkunlarynyň ozal laboratoriýa şertlerinde öndürilendigine garamazdan, öňki çemeleşmeleriň dogry ýygylyklary döretmek üçin esasan kristallara baglydygyny düşündirdi. Muňa derek, laboratoriýada litiý niobatdan ýasalan we Garward uniwersitetiniň hyzmatdaşlary tarapyndan nanometr ölçeginde inçe çekilen fotoniki zynjyry ulanmak has tertipli çemeleşýär. Silikon substratyň ulanylmagy enjamy elektron we optiki ulgamlara integrasiýa üçin amatly edýär.
"Örän ýokary ýygylyklarda tolkun döretmek gaty kyn we üýtgeşik nagyşlar bilen döredip biljek usullar gaty az" -diýdi. "Indi terahert tolkunlarynyň takyk wagtlaýyn görnüşini inerener edip bilýäris - aslynda" meňzeş tolkun formasyny isleýärin "diýmek."
Muňa ýetmek üçin “Benea-Chelmus” laboratoriýasy tolkun goragçylary diýlip atlandyrylýan kanallaryň çipiniň tertipleşdirilmegini, optiki süýümlerden ýagtylyk bilen döredilen terahert tolkunlaryny ýaýratmak üçin mikroskopik antennalary ulanyp bilerdi.
"Enjamymyzyň eýýäm adaty optiki signaldan peýdalanmagy hakykatdanam artykmaçlykdyr, sebäbi bu täze çipleriň gaty gowy işleýän we gaty gowy düşünilýän adaty lazerler bilen ulanylyp bilinjekdigini aňladýar. Bu enjamymyzyň telekommunikasiýa laýykdygyny aňladýar" -diýdi Benea-Çelmus. Terahert diapazonynda signal iberýän we alýan miniatýurlaşdyrylan enjamlaryň altynjy nesil ykjam ulgamlarynda (6G) möhüm rol oýnap biljekdigini sözüniň üstüne goşdy.
Optika dünýäsinde “Benea-Chelmus” spektroskopiýada we şekillendirişde miniatýurlaşdyrylan litiý niobat çipleri üçin aýratyn potensialy görýär. Ionizasiýa etmezden başga-da, terahert tolkunlary häzirki wagtda materialyň düzümi - süňk bolsun ýa-da ýag boýagy hakda maglumat bermek üçin ulanylýan beýleki tolkunlaryň köpüsine (rentgen şöhleleri) garanyňda has pes energiýa. Lityum niobat çipi ýaly ykjam, weýran ediji enjam, häzirki spektrografiki usullara has az täsir edip biljek alternatiwa berip biler.
"Özüňizi gyzyklandyrýan materialyň üsti bilen terahert radiasiýasyny iberip, molekulanyň gurluşyna baglylykda materialyň täsirini ölçemek üçin analiz edip bilersiňiz. Bularyň hemmesi gabat gelýän enjamdan".
Ondan soň, “Benea-Chelmus” has uly amplitudaly in engineener tolkun formalaryna we has inçe düzülen ýygylyklara we dargamak derejelerine çipiň tolkun goragçylarynyň we antennalarynyň aýratynlyklaryny üýtgetmegi meýilleşdirýär. Şeýle hem, laboratoriýasynda işlenip düzülen terahert tehnologiýasynyň kwant amaly üçin peýdalydygyny görýär.
"Bu ýerde çözülmeli köp sanly möhüm sorag bar; mysal üçin, gaty gysga döwürde manipulirläp boljak kwant radiasiýasynyň täze görnüşlerini öndürmek üçin şeýle çipleri ulanyp biljekdigimiz bilen gyzyklanýarys. Kwant ylmynda şeýle tolkunlar kwant obýektlerine gözegçilik etmek üçin ulanylyp bilner" -diýdi.
Iş wagty: Fewral-14-2023
